تینو – علی الله سلیمی: با شروع سال تحصیلی معلمان فهرست بلندبالایی از کتاب های درسی را در اختیار دانش آموزان قرار می دهند که باید آنها را تهیه کنند. در مقاطع ابتدایی و متوسطه اول تقریباً هر کتاب درسی شامل یک کتاب کمک آموزشی است و در مقطع متوسطه دوم در برخی دروس این تعداد به 2 تا 3 کتاب کمک آموزشی می رسد. در این میان «اجبار» و «تحمیل» وسط می‌افتد و گزینه‌ای برای نخریدن آن کتاب وجود ندارد. ماجرا وقتی عجیب‌تر می‌شود که بیشتر معلمان فقط از یک نشریه خاص وسایل کمک آموزشی را معرفی می‌کنند و بر تهیه آن اصرار می‌ورزند.
چرا روش های آموزشی شکوفا شد؟
تا دهه 1380 خرید و استفاده از کتب درسی آنقدر غیرعادی و حتی منفی بود که اگر معلمی متوجه می شد که فردی کتاب حل گام به گام دارد، او را تنبیه می کرد. پس از آن خرید کتاب های آموزشی اختیاری شد و اکثر متقاضیان کنکور آنها را برای آزمون آماده کردند اما کم کم نشریاتی در زمینه مطالب آموزشی با تبلیغات تلویزیونی و محیطی فراوان توانستند به بازار راه پیدا کنند. کاهش سنوات تحصیلی چنان ضرورتی را در ذهن خانواده ها و دانش آموزان ایجاد می کند که بدون آن نمی توان کتاب کمک آموزشی را مطالعه کرد. این در حالی است که معلمان نیز از این اتفاق استقبال کردند و خود وارد عرصه ناشران شدند و حتی بسیاری از کارشناسان آموزش و پرورش سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی می گویند روابط مالی پنهانی بین برخی نشریات و معلمان حوزه رسانه آموزشی وجود دارد. .
چه کتاب های درسی حقوقی ارائه دهیم؟
احمد محمود زاده، معاون وزیر آموزش و پرورش: استفاده از کتب کمکی آموزشی منعی ندارد اما اگر خارج از چارچوب مصوبه 828 شورای عالی آموزش و پرورش باشد ممنوع است. ضمناً باید از سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی مجوز لازم اخذ شود. همچنین در هیات نظارت تاکید شد که در صورت موجود بودن نام کتاب های کمک آموزشی در سایت سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، استفاده از آنها مشکلی ندارد و در صورت تولید کتاب جدید، باید از سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و سپس در اختیار دانش آموزان قرار گیرد.
برخی از معلمان با ناشران همکاری می کنند
اشرف السادات شکرباغانی، عضو هیأت علمی (دانشیار) پژوهشکده مطالعات تربیتی: «اکثر مؤسسات انتشاراتی فعال در زمینه تولید و انتشار کتب درسی، با شناسایی معلمان مقاطع مختلف در شهرها و مدارس مختلف، برای آنها پیام ارسال می کنند، آدرس دریافت می کنند. نسخه ای از و آنها با ارسال رایگان کتاب درسی مرتبط با موضوع معلم، در مرحله بعد در مورد آن کتاب صحبت می کنند و هماهنگ می کنند تا دانش آموزان کلاس کتاب را تهیه کنند و معلم نیز در موفقیت مادی کتاب سهیم باشد. به این ترتیب کتاب‌های درسی نامرغوب وارد مدارس می‌شوند و این کتاب‌ها باید ارزیابی و در مراکز تخصصی تجمیع شوند.
واکنش آموزش و پرورش به این حادثه
دفتر ساماندهی منابع مکتوب وابسته به دفتر انتشارات و فناوری آموزشی وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سایت «کتاب سمعن» را به عنوان محلی برای معرفی کتاب های آموزشی و پرورشی مناسب راه اندازی کردند.
شکربغانی می گوید: در این سایت کتاب های درسی مختلف توسط کارشناسان این حوزه ارزیابی می شود و آثار تایید شده در سایت قرار می گیرد تا دانش آموزان و خانواده ها بتوانند با خیال راحت از این منابع کتاب درسی استفاده کنند در این بخش، مهر تاییدیه اداره تنظیم منابع بر روی این کتاب ها نوشته شده و قابل تشخیص است.
کلاس اول تا ششم نیازی به کتاب درسی ندارد
در وهله اول همه قوانین آموزشی نیاز به تمرین اضافی دارد و وظیفه معلم این است که راه را برای این امر آماده کند. برخی از معلمان وقت می گذارند و خودشان این کار را انجام می دهند، اما برخی معلمان نیز هستند که آثار آماده شده در این زمینه را در قالب کتاب درسی به دانش آموزان توصیه می کنند. وی ادامه داد: برای پایه‌های اول تا ششم نیازی به کتاب درسی نیست، اما در پایه‌های بالاتر به دلیل حجم و تنوع مطالب، نیاز به منابع کمکی وجود دارد تا دانش‌آموزان بتوانند با استفاده از مطالب این منابع به بهبود یادگیری خود کمک کنند. شکربغانی می گوید و بر این موضوع تاکید می کند. به گفته وی برخی از سایت های وابسته به مراکز علمی و فرهنگی برای کمک به دانش آموزان و ارائه تکالیف رایگان به دانش آموزان وارد شده اند. از جمله وب سایت وابسته به دانشگاه صنعتی شریف که شامل درس ها و تکالیف رایگان است.
