جهانگیر ادبیات انقلاب اسلامی چه کسی بود؟ | از روایت فتح تا داستان شهودی

به گزارش پایگاه اینترنتی تینو. مراسم رونمایی از کتاب «جهانگیر: خاطرات استاد جهانگیر خسروشاهی» نویسنده و فعال عرصه ادبیات انقلاب اسلامی و عضو انجمن پال ایران با حضور خانواده، دوستان، همکاران و جمعی از ایشان برگزار شد. اعضای انجمن PAL ایران و مهدی رمضانی دبیرکل کتابخانه های عمومی کشور در محل کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد. در این مراسم شخصیت هایی چون راضیه تاجار، محمدرضا سرشار، جواد محقق، مصطفی محدثی خراسانی، احمد شاکری، اصغر بختیاری، نصرت الله محمودزاده، رضا اسماعیلی، فریبا یوسفی، جواد کاموربخشی; در این همایش مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، محمدرضا هراتی معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی و نجمه منشار نظامی مشاور دبیرکل در امور شعر،ادبیات و کتابخوانی حضور داشتند. حلقه های ادبی

• مرحوم خسروشاهی جایگاه فکری نداشت

راضیه تاجار اولین سخنران این مراسم بود و رئیس هیئت مدیره انجمن پال ایران ضمن خیرمقدم به مهمانان گفت: انجمن پال در سال 1378 توسط دو نویسنده ایرانی با محوریت محمدرضا سرشار و بسیاری از افراد مشهور آغاز به کار کرد. افرادی از جمله حمید سبزواری، عباسعلی براتی پور، مشفق کاشانی، امیرعلی مصدق، طاهریح صفرزاده و جهانگیر خسروشاهی از اعضای آن بودند. در هیأت رئیسه قبلی، با دبیری جناب آقای دکتر محسن پرویز، تهیه و انتشار یادبودی از مرحوم جهانگیر خسروشاهی تصویب شد. او نویسنده ای افتاده، رنج کشیده و بداخلاق بود که موضع روشنفکری نداشت و ساده و متواضع بود. کتاب جهانگیر به زیبایی مشتمل بر بیانات صمیمانه نزدیکان و آشنایان مرحوم خسروشاهی است.

• او تفکر فلسفی روشنگرانه و شهودی داشت

یکی دیگر از سخنرانان این مراسم محمدرضا سرشار از بنیانگذاران انجمن قلم بود که گفت اولین بار در سال 68 از طریق سید محمد آوینی و مجله سوره با نام و آثار جهانگیر خسروشاهی آشنا شده است. خسروشاهی بیشتر اوقات در محضر خدا بود. دقت در صحبت و رفتار او نشان می دهد که او تا چه اندازه سخنان و نفس های خود را با معیارهای الهی سنجیده است. او خدا را در زندگی خود حاضر می دید و زبانی مهربان داشت. خسروشاهی متفکری بود و در عرصه ادبیات چه می گفت و چه می نوشت، هوشیار بود. فقه ادبیات را خوب می‌شناخت و در مواقعی به شدت با آن برخورد می‌کرد و به همین شکل به ادبیات می‌نگریست. جهانگیر خسروشاهی در ادعاها و اقدامات خود طفره می رفت. حتی به نوع نخلی که در داستانش استفاده می کند فکر می کرد که مشکل شرعی نداشت و حتی به دفتر امام (رضی الله عنه) مراجعه کرد. من فقط سال ها پیش کتاب از بین رفته آثار او را خواندم و آن را یکی از نمونه های آثار داستانی اسلامی می دانم. با این حال او ۱۶ جلد کتاب دارد که شامل ۵ و ۶ جلد مجموعه داستان کوتاه و دو داستان بلند است و داوری چندین جشنواره فیلم دفاع مقدس را نیز در کارنامه خود دارد و همه این فعالیت ها برای سن او بسیار مناسب است، اما تنها شامل ۵ جلد است. مقالاتی در نشریات ناشناس که چاپ شده اند. جهانگیر اولین کتاب یادبود انجمن قلم برای یکی از اعضای فقید آن است.

• اهل تفکر و محاسبه و رعایت حقوق خدا و مردم بود

اصغر بختیاری از مستندسازان و اولین اعضای گروه روایت فتح در اظهاراتی که در آن به اولین آشنایی خود با خسروشاهی در دهه 70 اشاره کرده بود، سخنان سرسار درباره او را تایید کرد و توضیح داد: جهانگیر خسروشاهی مردی بوده است. تفکر، محاسبه و مشاهده. حقوق خدا و حقوق مردم. او برای من مثل یک برادر بود و من به او لقب خسرو خبران را دادم. هفته ای یک بار سر رمان فتح می آمد و توصیه های سینمایی می کرد. او واقعاً متفکر بود. مهدی کاموس، نویسنده و گردآورنده کتاب جهانگیر، با اشاره به خوابی که از مرحوم خسروشاهی دیده است، اذعان داشت: چند روز بعد از آن واقعه برای تهیه این یادداشت با من تماس گرفتند، هر چند عضو انجمن قلم هستم. من حافظ سنت های حسنه ای نیستم که برای یاد سالمندان ساخته شده است. فیلم‌ها و مستندهای جهانگیر خسروشاهی ساخته شده است، اما این کتاب برای همیشه زنده خواهد ماند. در ادامه نصرت الله محمودزاده مستندساز به پاس قدردانی از زحمات جهانگیر خسروشاهی و گرامیداشت یاد و خاطره وی، لوح یادبودی را به خانواده وی اهدا کرد. احمد شکری، نویسنده و منتقد ادبی نیز گفت: کسانی که در این سال ها دست به قلم شدند و سرمایه شدند، حاصل اتفاقاتی چون انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بودند. منظور از پیروی از راه آنها این است که برای آنها سرمشقی برای ادامه راه باشد. جهانگیر خسروشاهی نیازی به خودنمایی ندید و این کار را نکرد. او از معدود افرادی بود که عمق فکری اش خیلی بیشتر از حرفش بود. ادبیات داستانی ما به جایی رسیده است که در چهارده دهه گذشته دانشجویان رشته الهیات به طور فزاینده ای وارد ادبیات داستانی شده اند، اما آثار و افرادی مانند جهانگیر خسروشاهی با ذهنی حساس و علاقه مند کم هستند.

• مثل آب روان و چشمه زلال

فرزندان مرحوم استاد خسروشاهی با سخنان خود یاد و خاطره پدر خود را گرامی داشتند و از حاضران و اساتید حاضر در مراسم قدردانی کردند. دختر جهانگیر خسروشاهی در این خصوص گفت: ایشان علاوه بر پدر، معلمی هم بودند و از او یاد می گرفتیم. او به زبان عربی و تصوف اسلامی مسلط بود و کتاب های ابن عربی، فصوص الحکم و نوشته های امام خمینی را به خوبی می دانست. مثل آب روان و زلال مثل چشمه بود. محمد جواد خسروشاهی نیز طی سخنانی گفت: پدر در زندگی برای ما مظهر دین بود و رفتار خود را با او اصلاح کردیم. رفتار و کردار و تواضع او جلوه ای از اسلام بود. همیشه خود را سرزنش می کرد و نیت خوبی نسبت به دیگران داشت. پدر با نوشتن زندگی می کرد و هنر را جز لوازم خود می دانست.

• ما برای بزرگترها ارزش قائلیم

مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سخنانی کوتاه ضمن تشکر از ناشران و خانواده، همکاران و دوستان استاد جهانگیر خسروشاهی گفت: خداوند می فرماید اگر شکر نعمتی را که به شما عطا کرده ایم نداشته باشید. مجازات خواهد شد ما قدر شیوخ خود را می دانیم و وقتی ایشان هستند باید قدرشان را بدانیم و این راه را ادامه دهیم امیدوارم روح مرحوم خسروشاهی از این دیدار که نام سیدالشهدا (علیه السلام) بوده است بهره برده باشد. انقلاب ذکر شد.

در پایان این مراسم، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از خانواده مرحوم استاد جهانگیر خسروشاهی تجلیل کرد و از کتاب جهانگیر با حضور حاضران در جلسه رونمایی شد.