نیمی از جمعیت کشور روی فرونشست زندگی می‌کنند | گزارش فرونشست در هیات دولت ارایه شد

همشهر آنلاین – زهرو روفی: بر اساس ارزیابی واحد لرزه نگاری و ارزیابی ریسک مرکز مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی حدود 185000 کیلومتر مربع (18500000 هکتار) معادل حدود 11 درصد از مساحت کشور در معرض خطر رانش زمین قرار دارد. بخش‌های بزرگی از کلان شهرها، شهرها و شهرک‌های بزرگ که حدود 49 درصد جمعیت کشور را پوشش می‌دهند، درگیر این پدیده هستند. استان‌های خراسان رضوی، تهران، اصفهان، کرمان و فارس از جمله استان‌هایی هستند که بیشترین سطح زیرزمینی را دارند و کلانشهر اصفهان بیشترین سطح زیرزمینی را در بین شهرها دارد. 380 شهر و 9200 روستا در معرض خطر رانش زمین هستند. در برخی موارد کل محدوده شهرها و در برخی موارد بخشی از محدوده شهرها در مناطق زیرزمینی قرار دارند.

بر اساس داده‌های دیجیتالی موجود، از وسعت 31 هزار هکتار بافت تاریخی شهر، تقریباً 52 درصد آن در مناطق زیرزمینی قرار دارد.

از 63 مکان ثبت شده در جهان، 27 نقطه در معرض خطر فرونشست زمین قرار دارند.

از جمله تخت جمشید در فارس، نقش جهان و مسجد جامی در اصفهان، چند باغ ایرانی، سلطنت زنجان، تعدادی قنوات و برخی از مناطق شهر تاریخی یزد.

گفته می شود حدود 11 هزار کیلومتر خط لوله گاز در تقاطع مناطق زیرزمینی قرار دارد.

طول خطوط لوله اصلی نفت واقع در مناطق زیرزمینی زمین بیش از 1000 کیلومتر است.

101 شهرک صنعتی در معرض خطر فرونشست زمین هستند.

2650 کیلومتر از خطوط راه آهن در خطر نابودی است.

بیش از 15300 کیلومتر از خطوط ترانزیتی در معرض خطر رانش زمین قرار دارد

حداکثر سرعت فرسایش خاک در مناطق زیر آب نیز بسیار زیاد و قابل توجه است. در نمودار داده شده نشان داده شده است.

حجم نهایی فرونشست زمین، همراه با وسعت مناطق زیرزمینی زمین، شاخص مهمی از خطر اساسی است.

شاخص ریسک در مناطق خراسان رضوی، کرمان، فارس، تهران و اصفهان بالاتر است. شاخص ریسک به این معنی است که حداکثر کاهش و درجه آن همزمان بالا است.

مهمترین اقدامات پیشنهادی برای کنترل و کاهش ریسک زیرزمینی

• رویه‌های مقررات ملی استفاده از زمین در زمینه استخراج آب‌های زیرزمینی
• تغذیه مخازن
• نوع و روش کشت و آبیاری
• محل استقرار شرکت های صنعت آب
• روش های طراحی ساخت و ساز در مناطق با خطر ریزش
• روش های بازسازی بناها و زیرساخت ها و آثار تاریخی

بر اساس برآوردهای انجام شده از اطلاعات عمومی موجود سازمان نقشه برداری، در 18 منطقه کشور نرخ نهایی فرونشست در سال به بیش از 10 سانتی متر می رسد. در 8 منطقه این مقدار از 5 تا 10 سانتی متر در سال و در 4 منطقه دیگر کمتر از 5 سانتی متر است.

موقعیت و وسعت بزرگترین معدن زیرزمینی ایران

کرمان ⇔ حنوب غرب برمان (40 سانتی متر در سال)

البرز ⇔ جنوب هشتگرد – جنوب شرقی تانکمن (30 سانتی متر در سال)

کوم ⇔ شمال جعفریه (26.5 سانتی متر در سال)

خراسان رضوی ⇔ شمال غرب مشهد (22 سانتی متر در سال)

گلستان ⇔ جنوب بندرترکمن (20 سانتی متر در سال)

تهران⇔ جنوب شرقی چاخردانگه (19.2 سانتی متر در سال)

مرکزی ⇔ جنوب ساوه (19 سانتی متر در سال)

همدان ⇔ جنوب اسدآباد (18 سانتی متر در سال)

آذربایجان شرقی ⇔ شمال غربی مرند (18 سانتی متر در سال)

قزوین ⇔ شمال بوئین زهرا (17.5 سانتی متر در سال)

فارس⇔ شمال مرودشت (15 سانتی متر در سال)

کردستان⇔ مسیر کورو – همدان، شمال غربی دهگلان (14.2 سانتی متر در سال)

آذربایجان غربی ⇔ سلماس شرقی (14 سانتی متر در سال)

یزد ⇔ جنوب شرقی میبد (14 سانتی متر در سال)

اصفهان⇔ شمال شرق اصفهان (13.5 سانتی متر در سال)

لرستان ⇔ جنوب بروجرد – شمال چالانچولون (11 سانتی متر در سال)

سمنان⇔ جنوب دامگون-شرق سمنان (10.8 سانتی متر در سال)

زنجان ⇔ شمال شرق ابهر (10 سانتی متر در سال)