شهروندی آنلاین: هر فیلمی که در گیشه تبدیل به یک پرفروش‌کننده می‌شود، همین سوال معروف را مطرح می‌کند، “چرا این فیلم به یک فیلم پرفروش تبدیل شد؟” هنوز چند عنصر و چند عنصر کلیشه ای در گیشه کار می کنند این سوالات را می توان در مورد فیلم زودباز ساخته رامپاد جوان که این روزها پرفروش ترین فیلم در گیشه است پرسید: چرا این فیلم پرفروش شد و چرا؟ استفاده مکرر از عناصر کلیشه ای هنوز در باکس آفیس کار می کند ما 5 دلیل را ذکر کرده ایم:
1. کمدی می فروشد
در بین 20 فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران پس از انقلاب، 17 فیلم کمدی، یکی انیمیشن، یکی درام تاریخی و یکی درام اجتماعی است. در زمان نگارش این گزارش، «زودباز» دوازدهمین فیلم پرفروش تاریخ سینما پس از انقلاب است و به احتمال فراوان در روزهای آینده به رتبه ششم صعود کرده و پس از آن وارد خواهد شد. 5 فیلم پرفروش که بین 120 تا 324 میلیارد تومان فروش دارند افزایش می یابد. از آنجایی که تبلیغات فیلم اعم از پوستر، تیزر و خلاصه داستان که در رسانه ها منتشر می شود، بر کمدی بودن فیلم تاکید دارد و صرف نظر از کیفیت فیلم، مخاطب جذب آن می شود.
2. بازیگران را می فروشد
نوید محمدزاده تا قبل از زودباز در فیلم کمدی بازی نکرده بود و تماشاگران او را با بازی در درام های اجتماعی به یاد می آورند. برای مخاطب، محمدزاده نیکوکار معتاد در «ابد و یک روز»، شاهین موچین در «مغزهای کوچک زنگ زده» و ناصر خاک زاده قاچاقچی در «متری شیش و نیم» هستند. طبیعتا اولین فیلم کمدی او برای مخاطب جذاب خواهد بود. یکی دیگر از بازیگران این فیلم، محسن تنابنده است که بیشتر با بازی در نقش «نقی مغیلی» در سریال کمدی «پایتخت» شناخته می شود. تنابنده پیش از این در یک فیلم کمدی در سینما (کتاب رکوردهای گینس، 1394) کار کرده است، اما بیشتر به عنوان یک بازیگر نمایشی شناخته می شود و حضورش در کمدی «زودباز» مخاطب را به خود جذب می کند.
3. در دهه 1460 فروخته می شود
داستان فیلم «فسیل» پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران در دهه 1460 می‌گذرد. دهه 1460 موضوع بسیاری از کمدی های پرفروش دیگر بود. «بمب افکن»، «ضد گلوله»، «نهنگ اسپرم»، «استریپر» و «هزاربا». وظیفه اصلی این کمدی زیباسازی سیاست و سیاسی کردن زیبایی شناسی است. به طور خلاصه، در این کمدی تنگناها و محدودیت‌هایی که در دهه 60 آزاردهنده بود، به شکلی جذاب و نوستالژیک در بسته‌بندی مناسب مخاطب ارائه می‌شود و تصویری متفاوت از مسائل آن دوران به مخاطب ارائه می‌دهد. «زودپاز» نیز بازتابی از دهه 1960 با ویژگی های مشابه فیلم های قبلی است. دو بازیگر اصلی فیلم با لباس های گشاد و نقاط تمرکز برجسته، ترفند دیگری را برای فروش نوستالژی کاذب به تماشاگر می کشند.
4. فروش در حاشیه
سال گذشته رامبد جوان از ورود به جشنواره بازماند. گفته شد موضوع حاد است و فیلم به خطوط قرمز رسیده است. زمانی که فیلمی وارد حواشی می شود، به خصوص حاشیه های مسدود، حذف و سانسور، مهم نیست که در طول جشنواره چقدر گران باشد، احتمالاً اکران عمومی برای آن مقرون به صرفه خواهد بود. اکنون نیز پس از نمایش بدون مشکل و مانعی، چند روز پیش خبری منتشر شد که منبع و منشأ آن مشخص نیست، مبنی بر ممنوعیت اکران این فیلم. شکی نیست که این خبر – یا شاید صنعت خبر – به نفع فیلم تمام می شود و مخاطب با این فکر که ممکن است از صفحه نمایش حذف شود، با اشتیاق بیشتری به تماشای فیلم می رود.
5. مردم در حال خرید هستند
بیننده ای که صبح تا شب خود را در معرض اخبار ناراحت کننده و انواع دغدغه های اجتماعی و سیاسی می بیند، حق خود را می داند که برای مدتی از این فضا فاصله بگیرد و یکی دو ساعت بی دغدغه از دنیای بیرون جدا شود. مردم خسته از دور شدن از مسائل واقعی، مدام بهانه هایی می یابند تا بین خود و مسائل روز مرزبندی کنند. چنین مخاطبی مخاطب ایده آل فیلم هایی مانند «آشپز» است. فیلمی که شاید خالی از مسائل زمان حال به نظر برسد، اما عمیقاً جای تازه‌ای بر بقایای شرایط کنونی ایجاد می‌کند. تماشای «زودپاز» نوعی آرامش را برای عموم به ارمغان می آورد و نوعی درمان و تسکین اضطراب را از طریق آن تجربه می کند.
