تینو – عطر بندابی: به گفته دانشمندان، هفتمین فرد آلوده به HIV ممکن است پس از انجام پیوند سلول های بنیادی برای درمان سرطان خون درمان شده باشد. این در حالی است که هنوز درمان قطعی که بتواند اچ آی وی را از بدن خارج کند و ایدز را درمان کند کشف نشده است و این ویروس فقط برای جلوگیری از پیشرفت آن با مراقبت های پزشکی قابل کنترل است و فرد مبتلا می تواند زندگی عادی داشته باشد. و طول عمر.
چند روز پیش، NBC گزارش داد که یک مرد آلمانی ممکن است عاری از اچ‌آی‌وی باشد، موفقیتی که تنها شش نفر در بیش از ۴۰ سال از شروع همه‌گیری ایدز به آن دست یافته‌اند. محققان گزارش دادند که این بیمار از زمان قطع مصرف داروهای HIV در سال 2018 دیگر هیچ نشانه ای از باقی ماندن ویروس در بدنش نداشت.
آیا سلول های بنیادی می توانند بر ایدز غلبه کنند؟
ولی دکتر مینو محرز، متخصص عفونی، رئیس سابق مرکز تحقیقات ایدز ایران و عضو دائم فرهنگستان علوم پزشکی ایران در مورد این برای تینو وی می گوید: دانشمندان نسبت به اعلام روش سلول های بنیادی به عنوان درمان قطعی ایدز محتاط هستند. زیرا HIV توانایی جهش بسیار سریع را دارد و میلیون ها سویه جهش یافته دارد و با ترفندهای زیادی سعی در زنده ماندن دارد.
محرز می گوید: چند سال پیش اعلام شد که یک مرد آلمانی که از سرطان رنج می برد با پیوند مغز استخوان یا سلول های بنیادی از ایدز نجات پیدا کرد و بیماری در او ناپدید شد، اما بعدها دکتری که استاد ایدز بود. درمان برای یک کنفرانس به ایران آمد و گفت انسانیت HIV در آن بیمار وجود دارد و ناپدید نشده است. علاوه بر این، پیوند سلول های بنیادی یا پیوند مغز استخوان به خودی خود خطرناک است و میلیون ها بیمار مبتلا به ایدز را نمی توان با این روش درمان کرد.
به گفته رئیس سابق مرکز تحقیقات ایدز ایران، مدت‌هاست که محققان روی سلول‌های بنیادی به‌عنوان درمان ایدز کار کرده‌اند و به نتایجی هم رسیده‌اند، اما برای اثبات امکان‌پذیر بودن این امر و نه مانند موارد موجود، زمان نیاز است. که کشف می شود. آنها فکر می کردند که بیمار به طور کامل بهبود می یابد، اما پس از مدتی دوباره HIV را در او یافتند.
درمان ایدز با سلول های بنیادی خطرناک است
در حالی که بسیاری از محققان امیدوارند با استفاده از روش سلول های بنیادی ایدز را درمان کنند، اما هشدار می دهند که پیوند سلول های بنیادی بسیار سمی است و می تواند کشنده باشد. بنابراین، واکسیناسیون بیماران اچ آی وی غیراخلاقی است و تنها برای درمان برخی بیماری ها مانند سرطان خون قابل قبول است.
محرز در این رابطه می گوید: درباره درمان ایدز با سلول های بنیادی صحبت و بحث زیاد است. چون روش سخت و پرخطری است و معلوم نیست تکلیف این سلول هایی که وارد بدن بیمار می کنیم چه می شود! به ندرت منجر به بیماری بدخیم می شود.
رئیس سابق مرکز تحقیقات ایدز ایران می افزاید: البته در حال حاضر از سلول های بنیادی برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود، اما ترجیح می دهیم دارو یا داروهایی کشف شود که بتواند بیماران ایدز و اچ آی وی را درمان کند. الان در دنیا روی داروهای خوراکی کار می کنند و این درمان به نظر تعیین کننده است و امیدواریم به زودی به نتیجه برسد.
به گفته محرز، دانشمندان زیادی در جهان روی داروهای خوراکی کار می کنند. یکی از آنها یک استاد دانشگاه در آمریکا است که بسیار تحصیل کرده است. او سومین نامزد دریافت جایزه نوبل پزشکی بود. قبل از شیوع بیماری همه گیر کووید، این دانشمند در حال انجام آزمایشاتی بر روی دارویی بود که نتایج بسیار خوبی داشت، اما به دلیل شیوع کووید، تحقیقات او به تعویق افتاد. اما به نظر می رسد نتایج به زودی اعلام شود. امیدواریم هر چه زودتر درمانی برای HIV و ایدز پیدا شود. همانطور که هپاتیت C در ایران تبدیل به یک درمان قطعی شده و ریشه کن شدن آن آغاز شده است، انشالله بزودی درمان بقیه ویروس ها نیز خواهد رسید.
چرا هیچ واکسن و درمان قطعی برای HIV وجود ندارد؟
اما چرا هیچ درمان قطعی یا واکسنی برای HIV وجود ندارد و دلیل این همه پیچیدگی این ویروس چیست؟ به گفته کارشناسان، این ویروس دارای میلیون ها گونه جهش یافته است. به دلیل این ویژگی، دانشمندان باید واکسنی بیابند که بتواند با انواع بی‌شماری از سویه‌های HIV مقابله کند. ویروس ایدز خیلی راحت‌تر از ویروس‌هایی مانند کرونا جهش می‌یابد، به همین دلیل است که واکسن کرونا پس از مدتی ساخته شد و با موفقیت کار کرد، اما تولید آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده‌ای که بتواند از عفونت در مقیاس بزرگ جلوگیری کند، دشوارتر است. یکی دیگر از دلایل شکست محققان پیچیدگی های علمی در تهیه واکسن ایدز است.
محرز می گوید: هر واکسنی که برای اچ آی وی تولید می شد، ابتدا امیدوارکننده بود، اما بعد از مدتی دیدند که بی اثر است. داروهای موجود در حال حاضر درمان نهایی برای این ویروس نیستند. البته ویروس های زیادی وجود دارند که هنوز درمان قطعی برای آنها وجود ندارد و تنها HIV نیست که کار را پیچیده می کند. اما می توان امیدوار بود که به تدریج درمان نهایی برای همه ویروس ها پیدا شود. اکنون با روش های جدید، درمان سرطان نیز پیشرفت زیادی داشته است و به این ترتیب می توان به درمان ایدز امیدوار بود. اما فعلا باید صبر کنیم.
این پزشک می گوید: یک سری مطالعات در دنیا برای درمان شروع شده و به نظر می رسد به زودی به پایان برسد. همانطور که گفتم یک درمان اثبات شده برای هپاتیت C پیدا شده است و برای سایر ویروس ها با روش های درمانی جدید درمان تایید شده ای پیدا خواهد شد.
بیشتر بخوانید؛
آمار ایدز در کشور
از زمان پیدایش HIV در سال 1983، میلیون ها نفر بر اثر ابتلا جان خود را از دست داده اند، اما با گذشت 4 دهه، این بیماری همچنان جمعیت جهان را تهدید می کند. حدود 38 میلیون نفر در سراسر جهان به این ویروس مبتلا هستند و تحقیقات نشان داده است که از هر 7 نفر مبتلا به این ویروس، یک نفر از بیماری خود اطلاعی ندارد. به همین دلیل، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC) توصیه می کند که افراد 13 تا 64 ساله حداقل یک بار در سال یک آزمایش محرمانه HIV انجام دهند.
اما در ایران به گفته کارشناسان آمار روشنی از تعداد مبتلایان وجود ندارد. محرز می گوید دلیل آن این است که افراد زیادی به این ویروس مبتلا هستند، اما چون برای آزمایش و درمان مراجعه نمی کنند، شناخته نمی شوند. بنابراین آمار دقیقی وجود ندارد.
رئیس سابق مرکز تحقیقات ایدز در ایران ادامه می دهد: در حال حاضر بیماران مبتلا به اچ آی وی تنها با دارو زندگی می کنند و در صورت شناسایی بیمار دیگر مرگ و میر وجود نخواهد داشت. اکنون برخی از بیماران من 30 سال است که تحت درمان دارویی قرار گرفته اند و زندگی عادی دارند. اما از آنجایی که همه افراد مبتلا شناسایی نشده اند، نمی توان تعیین کرد که چه تعداد مبتلا در کشور داریم.
این متخصص عفونی می گوید: در مجموع بیش از 40 هزار بیمار HIV در کشور تحت درمان داریم. اما این تعداد از 60 درصد مبتلایان بیشتر نیست و بقیه شناسایی نشده اند. چون خیلی ها می ترسند و برای آزمایش ایدز نمی آیند. بسیاری از مردم دانش کافی ندارند.
کاهش سن ابتلا به HIV در ایران
ناآگاهی در جامعه می تواند منجر به کاهش سن ابتلا به HIV و افزایش تعداد بیماران شود. این نکته ای است که محرز تایید می کند و می گوید: آگاهی از این بیماری در جامعه ما بسیار پایین است و بسیاری از جوانان از اچ آی وی، عواقب رابطه جنسی کنترل نشده و بیماری های ناشی از رابطه جنسی محافظت نشده اطلاعی ندارند. این بیماری ممکن است تا 10 سال بدون علامت باقی بماند، اما فرد مبتلا بدون علائم می تواند عفونت را به دیگران نیز منتقل کند. این ویروس فقط در آزمایش ها خودش را نشان می دهد، اما مشکل اینجاست که مردم برای آزمایش مراجعه نمی کنند.
این فوق تخصص عفونی با تاکید بر اینکه آگاهی مردم نسبت به این بیماری هرگز بالاتر از قبل نبوده است، می گوید: آیا کودکان در مدرسه غرایز جنسی و… را می آموزند؟ آیا رادیو و تلویزیون چیزی یاد می دهد؟ آیا والدین فرزندان خود را در این زمینه آموزش می دهند؟ بنابراین نمی توان انتظار داشت که آگاهی مردم بهتر از قبل باشد. این ناآگاهی و ترس از آزمایش اچ آی وی باعث افزایش تعداد مبتلایان و کاهش سن ابتلا در کشور شده است. تا چند سال پیش به طور متوسط گروه سنی 25 تا 45 سال به این ویروس مبتلا بودند، اما در حال حاضر مبتلایان به اچ آی وی بین 20 تا 22 سال داریم.
به گفته عضو دائمی فرهنگستان علوم پزشکی ایران، رفتارهای پرخطر نسل جدید بسیار بیشتر است و دلیل مهم آن بسته شدن چشم مسئولان است. باید به نوجوانان و جوانان آموزش داده شود تا در معرض خطر قرار نگیرند. در غیر این صورت نوجوانان و جوانان از کجا باید یاد بگیرند؟
از ترس برای امتحان نیامدند
ایدز و اچ آی وی دو مفهوم متفاوت هستند. HIV به طور خاص به سلول های سیستم ایمنی متصل می شود و آنها را ضعیف می کند. این ویروس می تواند سال ها در بدن مخفی بماند و اگر به درستی درمان نشود به مرور زمان به ایدز تبدیل می شود.
رابطه جنسی کنترل نشده، مشروط بر اینکه یکی از زوجین به ویروس آلوده شده باشد، رایج ترین راه انتقال HIV است. اما همه روش های انتقال یکسان نیستند. استفاده مشترک از سوزن، سرنگ و سایر ابزارهای تزریق مواد مخدر، استفاده مشترک از خالکوبی و تجهیزات لیزر بدون استریل کردن آنها و ابتلا به بیماری های مقاربتی مانند سوزاک، تبخال و زگیل تناسلی از راه های انتقال این خطرناک است. ویروسی که به آن “طاعون” می گویند، معروف است. اما بسیاری از مردم راه های انتقال این ویروس را نمی دانند و کسانی که می دانند آزمایش های مربوطه را انجام نمی دهند. در حالی که مراجعه زودهنگام تاثیر بسزایی در بروز بیماری دارد.
رئیس سابق مرکز تحقیقات ایدز ایران می گوید: مردم به دلیل عدم آگاهی و ترس از انگ برای آزمایش و درمان مراجعه نمی کنند. افرادی که برای آزمایش HIV می آیند ابتدا با ترس می پرسند که آیا از بیرون رفتن منع می شوند یا خیر. اسم ما در لیست سیاه نیست؟! با وجود اینکه 40 سال است که با اچ آی وی مبارزه می کنیم، اما هنوز در جامعه با مشکلات زیادی روبرو هستیم.
به گفته محرز، اگر افراد به موقع مراجعه کنند، بلافاصله و رایگان آنها را در لیست درمان قرار می دهیم تا حداقل ویروس را به دیگران منتقل نکنند.
hamshahrionline به نقل از تینو