به گزارش تینو، بر اساس طرح مصوب سال 1398 مجلس، دولت موظف است به مشمولان سهام سرمایه ای که هنوز سهام دریافت نکرده اند و دارای حق مالکیت باقی مانده هستند، سهام تحویل دهد. اما با وجود گذشت 4 سال از تصویب مجلس نمایندگان و هر ساله در قانون بودجه تاکید شده است که واگذاری سهام مالکیت به مابقی با سرعت بیشتری مشخص شود، اما در شرایط فعلی وجود دارد. هیچ خبری از واگذاری سهام به وراث نبوده و خیر مشخص است که مراحل واگذاری در چه مرحله ای است؟ این در حالی است که احسان خاندوزی، وزیر سابق اقتصاد سال گذشته ابراز امیدواری کرده بود تا پایان سال 1402 این سهام به بازماندگان واگذار شود.
چه کسی باید سهام سهام را دریافت کند؟
با وجود اعداد مختلفی که در گذشته از سوی مسئولان در خصوص باقی مانده سهام اعلام شده بود، به نظر می رسد آمار چندان دقیقی نباشد. ماجد عشقی رئیس سابق سازمان بورس سال گذشته گفت: مشمولان جدید سهام سرمایه حدود 5 تا 6 میلیون سهامدار هستند.
احسان خاندوزی اما با ارائه آمار دیگری گفت: در مجموع برای حدود 4 میلیون و 700 هزار نفر از بازماندگان سهام عدالت، متولدین سال های 80 و 90 و خانواده های طرح های حمایتی سهام عدالت پیش بینی شد.
با وجود این آمار ارائه شده، اطلاعات موجود حاکی از آن است که این افراد تنها فهرست دسته اول بازماندگان سهام عدالت هستند و تعداد ذینفعان شامل تعداد بیشتری از افراد می شود. گفته می شود باقی مانده سهام سرمایه بیش از 20 میلیون نفر است.
اسفندماه سال گذشته محسن برهادی، عضو هیأت رئیسه و نماینده مردم تهران در مجلس یازدهم نیز در این باره گفت: بازماندگان سهمیه دادگستری جمعیت زیادی را تشکیل می دهند که بیش از 24 میلیون نفر جمعیت دارند. افرادی که بیش از یک چهارم جمعیت کشور را تشکیل می دهند را می توان در 3 گروه طبقه بندی و شمارش کرد.
به گفته یکی از اعضای هیأت رئیسه مجلس، گروه اول، گروهی از افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی دولت مانند الرایه و سازمان امداد امام (علیه السلام) هستند که هنوز سهمیه عدالت دریافت نکرده اند و حدود 4.8 میلیون نفر تخمین زده می شود و پرداخت سهمیه عدالت به آنها در اولویت است.
وی افزود: گروه دوم شهروندانی هستند که طی سال های 1384 تا 1390 واجد شرایط دریافت سهام بودند، اما به دلیل مشکلاتی که از سبد سهام سرمایه خارج شدند، تعداد آنها بیش از 1.6 میلیون نفر برآورد شده است منصوب شود و سهام عدالت را بدست آورد.
برهادی اضافه کرد: علاوه بر گروه اول و دوم، 19 میلیون نفر در رده سوم قرار دارند و جزو پایین ترین دهک های درآمدی هستند اما هنوز سهام عدالت دریافت نکرده اند.
تکلیف در چه مرحله ای انجام می شود؟
سال گذشته سازمان خصوصی سازی به دنبال سبد جدیدی برای تخصیص سهام سرمایه به مشمولان جدید بود که شامل 12 شرکت به ارزش 52 هزار میلیارد تومان بود که قرار بود به هر یک از مشمولان جدید 10 میلیون تومان سهام سرمایه اختصاص یابد. در ابتدا با دو ایراد از سوی کمیته تطبیق مجلس نمایندگان مواجه شد و بعداً در جریان بررسی در کمیسیون دولتی به اختلاف میان اعضای شورای وزیران منجر شد. اگرچه ایرادات مربوط به کمیسیون تطبیق آیین نامه مجلس پس از مدتی توسط دولت برطرف شد، اما در زمان طرح ریزی مجدد سبد تنظیمی پیشنهادی خصوصی سازی در کمیسیون دولت، برخی از اعضای 13 کابینه در دولت به دلیل شرایط اقتصادی ایراداتی که به نمایندگی از سهامداران، تعدادی از این شرکت ها را در قالب سهام سرمایه ای تحویل دادند، به آن اعتراض کردند که منجر به عدم تصویب سبد پیشنهادی سازمان خصوصی سازی شد.
اما خاندوزی شهریور سال گذشته در این باره گفت: پیشنهادی تهیه شده که هم بازماندگان دهه 80 و هم مشمولان نهادهای حمایتی هر کدام در مجموع 10 میلیون تومان سهام عدالت دریافت کنند و این پیشنهاد باید مراحل خود را در شورا طی کند. وزیران و در صورت تایید نهایی امیدواریم در سال 1402 بتوانیم عدالت را برای این ساکنان محقق کنیم.
مجید عشقی نیز به تشریح سخنان خاندوزی پرداخت و گفت: روی مشمولان جدید سهام عدالت (مشمولان بنیاد اجتماعی، کمیته امداد و ایثارگران) در حال انجام است. سبد سهام برای آن پیشنهاد شده و در دولت در حال مذاکره است.
شورای دولت تصمیم می گیرد
اگرچه دولت سیزدهم در تلاش بود تا موضوع تخصیص سهام بقیه را مشخص کند، اما با توجه به تغییرات و تحولاتی که از ابتدای سال جاری به دلیل شهادت آقای ابراهیم رئیسی رخ داده است، موضوع تخصیص سهام به استراحت مشخص شده است بازماندگان در هاله ای از بلاتکلیفی به سر می برند و به نظر می رسد اجرای عدالت برای بازماندگان نیازمند تصمیم عاجل در دولت است.
اما وزیر اقتصاد و سایر اعضای دولت تاکنون در این مورد اظهار نظری نکرده اند.
در چنین شرایطی جعفر قدری، یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس می گوید: عدالت در قبال بازماندگان یکی از وظایفی است که انشاءالله در این صورت دولت از عهده آن بر می آید.
فرید موسوی یکی دیگر از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در این باره می گوید: یکی از مهمترین مشکلات ما عدم اراده برای واگذاری سهام دولتی در کشور توسط مدیران است که با تاخیر در سهام عدالت مواجه شده است. از بازماندگان متأسفانه سهام عدالت سخنگوی واحدی ندارد و هر روز با مشکل جدیدی در زمینه پرداخت سهام عدالت به بازماندگان مواجه هستیم.
وی ادامه می دهد: امیدواریم با تشکیل دولت و مجلس جدید مشکل بازماندگان سهام برطرف شود. امروزه دولت ها با چالش واگذاری اموال مواجه هستند. انتظار داریم دولت جدید تصویب سهام را به پایان برساند.
