تینو – لیلا شریف: اکثر کودکان و نوجوانان اکنون تلفن همراه دارند و زندگی مجازی دارند. تلفن های همراه توسط والدین به دلیل محدودیت های محیطی یا تمایل شخصی به فرزندانشان داده می شود، اما آنها به سرعت نظارت و کنترل خود را بر میزان و شکل استفاده فرزندان از تلفن همراه از دست می دهند. این دستگاه هوشمند اکنون یک شمشیر دولبه است. از یک طرف ابزار آموزشی برای کودکان است و از طرف دیگر باعث کاهش تمرکز و اختلال در یادگیری آنها می شود. شیوع ویروس کرونا و مجازی سازی مدارس دسترسی کودکان و نوجوانان به تلفن همراه را افزایش داده و پیامدهای منفی استفاده از آن را فراگیر کرده است. کشورهای دیگر تصمیمات جدیدی برای محدود کردن این پیامدها گرفتهاند، اما در ایران استفاده دانشآموزان از تلفن همراه بهویژه در محیط مدرسه افزایش یافته است و هنوز هالهای از رمز و راز وجود دارد. در حال حاضر این وظیفه در هر مدرسه بر عهده شورای مدرسه است و مدیران، معاونان و معلمان بنا به سلیقه خود در این زمینه فعالیت می کنند.
زمانی که تلفن همراه وسیله ای لوکس بود
قبل از شیوع کرونا، صحبت از استفاده از تلفن همراه در مدارس حول محور مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در سال ۱۳۷۹ بود که آیین نامه اجرایی مدارس در سال ۱۳۵۸ و در ماده ۱۱۰ تصویب شد.
اگرچه در آن زمان به دلیل عدم استفاده گسترده از تلفن همراه، خبری از این وسیله ارتباطی نبود، اما یک ماده از این آیین نامه به نقطه ای برای تعیین وضعیت تلفن همراه در مدارس در دهه های بعد تبدیل شد. در ماده 68 آیین نامه اجرایی مدارس بر ممنوعیت داشتن اقلام لوکس و آرایشی و بهداشتی و پرهیز از آوردن اشیاء قیمتی و غیرمرتبط با امور تحصیلی به مدرسه تاکید شده است به مدارس که دانش آموزان نباید تلفن همراه به مدرسه یا کلاس درس بیاورند.
تصمیم مبهم در مورد تلفن همراه دانشجویی
در سال 1400 پس از شیوع کرونا که مدارس مجبور به استفاده از تلفن همراه و شبکه شاد شدند، این آیین نامه با تغییراتی همراه شد، اما ابهام استفاده از تلفن همراه را افزایش داد. بخش فناوری و ماده 120 آیین نامه اجرایی 1400 مدرسه اعلام کرد: استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، ابزار فناوری اطلاعات و فضای مجازی بر اساس قوانین و مقررات جاری کشور و کشور مجاز است. بخشنامههای وزارت آموزش و پرورش با تبصرهای مبنی بر این که «استفاده آموزشی از وسایل و تجهیزات الکترونیکی در کلاس درس برای تکمیل و ارتقای فرآیند آموزش و یادگیری با تصویب شورای مدرسه منعی ندارد» تکمیل میشود این تصمیم باعث شد که هر مدرسه به صورت جزیره ای تصمیم گیری کند و بر اساس مصوبه شورای مدرسه هیچ قانون خاصی در این زمینه مشخص نشده است عصر و اثرات منفی استفاده از گوشی های هوشمند.
دسته بندی اعتیاد به تلفن همراه
اعتیاد کودکان و نوجوانان به تلفن همراه به میزان قابل توجهی افزایش یافته و تمرکز آنها را در مطالعه مختل کرده است. شرکت می کنند. زهرا عزیزی، مشاور یکی از مدارس غیردولتی تهران در این باره گفت: استفاده طولانی مدت از تلفن همراه و زندگی مجازی باعث شده بسیاری از دانش آموزان روزانه حداقل 4 و حداکثر 7 ساعت از وقت خود را سپری کنند. این دانش آموزان در ایام امتحانات دچار وحشت می شوند و می گویند حتی یک ربع سال پشت سر هم نمی توانند روی درس خواندن تمرکز کنند و از طرفی نمی توانند موبایل خود را زمین بگذارند. ناامیدانه به سراغ ما می آیند و چون تعدادشان زیاد است مجبوریم کلاس های سیار ترک اعتیاد ایجاد کنیم، البته این اتفاق در همه مدارس نمی افتد و در برخی مدارس فقط یک ابتکار است.
خط قرمز مدارس در کشورهای دیگر علیه تلفن همراه است
مشکل تحرک دانشآموزان در کشورهای اروپایی به مشکلی تبدیل شده است که مسئولان آموزشی این کشورها تصمیم به ممنوعیت جدی تلفنهای هوشمند در مدارس گرفتهاند.