دیدار مسعود پزشکیان با مسعود بارزانی اوج خطای دیپلماتیک بود

به گزارش تینو، فرهیختگان نوشت: مهدی خانعلی زاده، کارشناس سیاست خارجی: اولین سفر رسمی مسعود پزشکیان به عنوان رئیس جمهور ایران به عراق بود. کشوری بسیار مهم در ساختار سیاست خارجی کشورمان به دلایل مختلف – از همسایگی گرفته تا فعالیت در جبهه مقاومت – و نوع ارتباط تهران و بغداد علاوه بر اینکه توانایی تامین منافع ملی ایران و یا آسیب رساندن به آنها را دارد. پتانسیل تأثیرگذاری بر سایر روندهای خارجی در منطقه را دارد و بر این اساس می توان با توجه به این سفر به عنوان مخبر درخشان در دولت چهاردهم، هرگونه ابهام در مورد عملکرد دستگاه دیپلماسی جدید برطرف شد.

اما کیفیت عملکرد و روندی که دستگاه دیپلماسی کشورمان تشریح کرد و توسط رئیس جمهور اجرا شد، منجر به این موضوع نشد. اوج خطای دیپلماتیک مسعود المدیجیان و همراهانش در این سفر دیدار با رئیس اقلیم کردستان عراق بود. اساسا مسعود بارزانی نه سمت رسمی دارد و نه عنوان قانونی و فقط به عنوان رئیس یک حزب سیاسی فعالیت می کند و شأن دیدار با رئیس جمهور ایران را ندارد. اگر این اقدام صرفاً دعوت بارزانی و حضور وی در تهران بود، قابل قبول بود. زیرا دولت ایران – با رعایت آداب دیپلماتیک و تشریفات – می تواند میزبان سران گروه ها و احزاب مختلف باشد، اما سفر رئیس جمهور کشورمان به اقلیم کردستان عراق و دیدار با بارزانی قطعا اقدامی اشتباه و خلاف است. به قوانین شرعی منافع ملی

از سوی دیگر در این دیدار مسعود المادیجیان در جایگاهی برابر با مسعود بارزانی قرار گرفت که ربطی به مسائل سیاسی و بین المللی کشورمان ندارد و به هیچ عنوان نمی توان آن را به عنوان پروتکل پذیرفت. اما این اقدام اساساً نقض حاکمیت ملی عراق به عنوان یک کشور همسایه و کشور عضو در جبهه مقاومت است. زیرا به نظر می رسد در این کشور دو رئیس جمهور وجود دارد و هر دو در یک سطح با رئیس جمهور ایران ملاقات کردند.

لازم به ذکر است که در علم روابط بین الملل، واحدهای سیاسی مختلف تنها دارای یک دولت مرکزی هستند و سایر چارچوب های حکمرانی در درون آن دولت مرکزی تعیین می شود. تئوری «توپ بیلیارد» که توسط متفکران روابط بین‌الملل ارائه می‌شود دقیقاً به این موضوع اشاره دارد: اینکه تنها دولت‌ها – صرف نظر از تقسیمات سیاسی داخلی آنها – واحدهای سیاسی را در سطح جهانی نمایندگی می‌کنند. یعنی تحولات داخلی کشورها در روابط خارجی آنها به عنوان نماینده آن واحد سیاسی تاثیری ندارد. برای مثال، رئیس یک کشور اروپایی هرگز با رئیس یک حزب داخلی در یک کشور اروپایی دیگر ملاقات رسمی برگزار نمی کند. حتی اگر این کشور ساختار فدرالی داشته باشد. به همین دلیل دیدار رسمی رئیس جمهور کشورمان فقط باید با رئیس جمهور عراق انجام شود و اگر برنامه ای برای دیدار با رئیس اقلیم کردستان وجود دارد، باید در حاشیه سفر و در چارچوب سفر صورت گیرد. یک چارچوب محدود، تا شبهه ای مبنی بر مخدوش کردن حاکمیت ملی عراق ایجاد نشود.

به نظر می رسد تیم دیپلماسی دولت چهاردهم آمادگی لازم برای انجام این سفر مهم را نداشته و به همین دلیل به جزئیات توجهی نشده و رعایت نکردن هر یک از آنها ممکن است به منزله آسیب رساندن به ملی پوشان ایرانی باشد. منافع . این یک هشدار بزرگ به دولت چهاردهم است. دولتی در ماههای آینده با مسائل مهم بین المللی مواجه است و اگر بخواهد به نام «سادگی و حیا» اصول سیاست خارجی کشورمان را زیر پا بگذارد، قطعاً با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. سیاست خارجی و مسائل مربوط به روابط بین الملل حساس و جزئی است و عملیاتی شدن هر یک نیازمند بررسی دقیق و با تجربه است که به نام «مردم گرایی» نمی توان و نباید قدم های زیادی را کنار گذاشت و جلو رفت سفر بدون برنامه

انتظار می رود دولت و شخص رئیس جمهور محترم و نیز مجلس نمایندگان و رئیس محترم آن این سفر را با نقادانه بخوانند و به ایرادات آشکار آن توجه کنند تا در سفرهای دیپلماتیک آینده رفع و جبران شود. . .