جنگل‌های ۶۰ ساله اطراف تهران پیرند؟

تینو – زهرا رفیعی: سازمان منابع طبیعی به دنبال تغییر پوشش گیاهی این پارک ها است که به اعتقاد کارشناسان از 40 سال پیش آغاز شده است. در ایران حدود 320 پارک جنگلی وجود دارد که از این تعداد حدود 30 پارک طبیعی و مابقی دست کاشت هستند. انتخاب گونه‌های کاشته شده در باغ‌های جنگلی، به‌ویژه اطراف تهران، به دلیل فشار آب و دما با چالش مواجه شده است. درختان سوزنی برگ موجود در پارک های جنگلی اطراف تهران به ویژه چیتگر نسبتاً مقاوم در برابر حرارت هستند اما برای جلوگیری از خشکسالی و تنش گرمایی نیاز به مراقبت هایی مانند آبیاری دارند.

درختان 60 ساله اطراف تهران کهنسال هستند!

نقی شعبانیان، معاون جنگلداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور: اکثر بلوک‌های جنگلی اطراف تهران به سن دیررس رسیده‌اند و قدیمی هستند، بنابراین آسیب‌پذیرتر هستند. علاوه بر این عواملی مانند آلودگی هوا و کمبود آب این آسیب پذیری را تشدید کرده است. پارک های جنگلی اطراف تهران 50 یا 60 سال پیش ایجاد و توسعه یافتند. بر اساس دانش و نیاز زمان، جنگل کاری شد که عمدتاً از درختان سوزنی برگ تشکیل شده بود. توده های جنگلی به دلایل مختلفی آسیب پذیر هستند. گونه هایی که در پارک ها رشد می کنند عبارتند از چیتگر، سرخی حصار و لویسان همتا، یک کشتی، و غیر بومی یعنی همه شاخص های ضعف را دارند. ما باید حداقل از 40 سال پیش برنامه‌هایی برای پرورش، حفاظت و حمایت از این جنگل‌ها تدوین و اجرا می‌کردیم تا درصدی از این درختان برداشت شده و با گونه‌های دیگر به‌ویژه گونه‌های پهن برگ مقاوم مانند درختان جایگزین شوند. بلوط ایرانی، پنه و پسته وحشی به گونه ای کاشته شود که بتوانیم حداقل 50 درصد از جنگل های باستانی را با گونه های پهن برگ جایگزین کنیم. طی دو سال گذشته با شهرداری تهران دیدار کردیم تا طی چهار تا پنج سال یک بلوک جنگلی مقاوم در اطراف تهران ایجاد کنیم. برای تهیه این طرح ها از توان و ظرفیت پژوهشی کشور استفاده کردیم.

به نام پیری، گونه را تغییر دهید

ماجد اسکندری، گیاه شناس: اگر درختان پارک جنگلی اطراف تهران مانند چیتگر و لویزان به مرور زمان تغییر کنند، شرایط برای درختان بهتر می شود. این درختان و این جنگل ها قدیمی نیستند. برنج گیاهی است که بین 800 تا 1000 سال عمر می کند. سرو و کاج در اروپا حداقل 700 سال قدمت دارند. اما اگر بخواهند گونه را به بهانه قدیمی بودن تغییر دهند، نه تنها در جنگل های اطراف تهران مانند چیتگر ممنوع است. درختانی که نیاز به جایگزینی دارند باید از بین گونه هایی که در حال حاضر در تهران وجود دارند انتخاب شوند. مانند پسته وحشی، داغداگان، سنجد، ارغوانی و پینه (کلوخنگ). کاشتن گیاهی که قبلاً در اطراف تهران نبوده است، مانند درخت بلوط یا زاگرس جایز نیست. همچنین نمی توانیم گیاهان زینتی غیر بومی مانند افرا را در باغچه ها پرورش دهیم.

پوشش گیاهی پارک چیتگر

53 درصد درختان این پارک را مخروطیان تشکیل می دهند (کاج داریکا، سرو نقره ای، سرو گلدانی)

47 درصد از درختان پارک بانبرگ (اقاقیا، اورزو، افرا زینتی، چتر نارون، بنفش، دوگداگان، آپلان)

قدمت پارک های جنگلی مخروطیان جهان چقدر است؟

پارک ملی یلوستون – ایالات متحده آمریکا

یلوستون قدیمی ترین پارک ملی جهان است که در سال 1872 به پارک ملی تبدیل شد.درختان مخروطی مانند کاج کوهی و صنوبر در این منطقه بسیار رواج دارند. این درختان می توانند صدها سال زندگی کنند. قدیمی ترین درختان این پارک مانند کاج بزرگ برکه ای و کاج سفید غربی بین 700 تا 1000 سال قدمت دارند.

پارک ملی Boreal (جنگل شمالی) – کانادا و روسیه

جنگل شمالی، بزرگترین جنگل سوزنی برگ در جهان، شامل گونه های مختلفی از درختان کاج، صنوبر و سرو است. برخی از درختان این منطقه بیش از 500 سال قدمت دارند.

پارک ملی سکویا – آمریکا

این پارک خانه برخی از بلندترین و قدیمی ترین درختان جهان، به ویژه درختان سکویا (سرو غول پیکر) است که برخی از آنها بیش از 3000 سال قدمت دارند.

پارک ملی Berniska (پارک ملی Berchtesgaden) – آلمان

این پارک کوهستانی در جنوب آلمان واقع شده و دارای درختان سوزنی برگ زیادی مانند کاج کوهی و صنوبر است. درختان این پارک معمولا بین 150 تا 200 سال سن دارند.