جرئت نشان دادن چهره امام رضا (ع) را نداشتم | کار مذهبی ساختن مبصر زیاد دارد

شهروندی آنلاین: وخیم زاده قبل از «دولت عشق» سریال مذهبی دیگری به نام «رهبر تنها» را ارائه کرده بود که به ماجرای آشتی امام حسن با معاویه و اتفاقات پس از آن می پرداخت. از ابتدا قرار نبود وخیم زاده این سریال را کارگردانی کند. فیلمبرداری این سریال آغاز شده بود، اما تولید آن چندین بار به دلایل مختلف متوقف و متوقف شد. وخیم زاده اگرچه تجربه ساخت سریال تاریخی را نداشت اما از سوی مدیران وقت سمافیلم برای احیای این پروژه ناتمام انتخاب شد و در کار خود موفق بود. او با تجربه ساخت «رهبر تنها» با اطمینان بیشتری ساخت دومین سریال تاریخی مذهبی خود را درباره امام رضا (علیه السلام) آغاز کرد. وخیم زاده بارها داستان های مربوط به ساخت «دولت عشق» را روایت کرده است که این ها بخشی از آنهاست.

تحریم عشق یک وظیفه بود

«رهبر تنها» کار شخص دیگری بود و در نهایت من بودم. اما “Love County” تنظیم شده است. این اتفاق در زمان ریاست آقای لاریجانی در صداوسیما و ریاست آقای حیدریان در سمافیلم رخ داد. همه باید بدانند که کارهایی مانند سریال امام رضا (علیه السلام) پروژه ای نیست که برنامه ریزی و تصویب شود، بلکه برای این نوع کارها، کارگردان ها هستند که به این صورت تصمیم می گیرند و کارگردان را انتخاب می کنند.

تاریخ به تنهایی کافی نیست

فیلمبرداری این سریال دو سال و هفت ماه به طول انجامید و او به مدت 5 سال در سریال «بایکوت عشق» نیز حضور داشت. این سریال سیده روی صحنه بود و اولین بار بود که به نوعی معصوم را نشان می دادیم و این بار کتاب های زیادی را خواندم که حاوی روایت های مختلف از زندگی امام بود. شورای تاریخ اسلام هم از تلویزیون پخش شد و گفت از کجا شروع می شود و به کجا ختم می شود. بحث هایی از سوی این شورا که آقای حیدریان هم از اعضای آن بودند، انجام شد که در سریال قرار بگیرد، مثل نماز عید فطر و نماز عید باران. من بر اساس اطلاعات تاریخی که به این شورا ارائه کردم، سناریویی نوشتم و آنها آن را تایید کردند، سپس یک سناریوی دراماتیک نوشتم و شخصیت‌هایی را به آن اضافه کردم. مثلاً شخصیتی که من در این سریال بازی کردم یا دانیال حکیمی آن را بازی کرد، تاریخی نبود و آن را درست کردم تا فاصله بین روابط پر شود.

داستان را نمی توان بر اساس تاریخ تعریف کرد. زیرا تاریخ مجموعه ای از حوادث است، اما کنش نمایشی بر اساس آزمون و خطا پیش می رود. از یک کاراکتر یا یک حادثه شروع می کنیم و کم کم که می رویم می بینیم که کار نمی کند، آن را کنار می گذاریم و کاراکتر دیگری را وارد می کنیم. اینگونه است که کار مبتنی بر اصول نمایشی جذاب می شود. اما وقتی صحبت از تاریخ میانه به میان می آید، با یک سری افراد خاص و اتفاقات ثابت سروکار داریم و باید از آن ها به زیبایی عبور کنیم. مثلا همسر فضل بن سهل با بازی خانم بتا فرهی ساخته من است و او را آوردم چون می خواستم به این نکته اشاره کنم که فضل بن سهل آتش پرست بود و می خواست به پادشاهی ایران برگردد.

“بایکوت عشق” دراماتیک تر شد

«ناحیه عشق» از «فرمانده تنها» دراماتیک‌تر شد. چون یک سال تحقیق کردم، یک سال فیلمنامه را نوشتم و دو ابتکار جدید انجام دادم که یکی از آنها این بود که معصوم در این سریال حضور فیزیکی داشت و صدایش به گوش می رسید. من این موضوع را در شورای سیما فیلم مطرح کردم و گفتم نمی توانم درباره فردی که شخصیت محوری داستان است فیلم بسازم و مدام او را نبینیم و از دیگران درباره او بشنویم. این یک درام نیست و ارائه آن ناقص است. قبل از «بایکوت عشق» رسم بر این بود که چیزی به مردم بی گناه نشان ندهیم. آنها فرصتی خواستند تا به من پاسخ دهند. طبیعتاً نظرات مسئولین در این زمینه متفاوت است و آقای حیدریان به من گفتند که نشان دادن چهره صلاح نیست و از من پرسید که آیا خودت جرات این کار را داری؟ پس گفتم نه!

چهره روشن و معصوم خود را نشان دهید

آن زمان به یاد چهره‌های مردم بی‌گناهی افتادم که در کودکی عکس‌هایشان در خانه مادربزرگم بود و چهره‌شان هاله‌ای از نور بود. در نهایت با آقای فرخ نعمتی برای ایفای نقش امام معصوم صحبت کردیم و ایشان با کمال میل عمل کردند به شرطی که صورت ایشان را سفید کنیم و به کسی نگوییم بازیگر کیست! جلو رفتیم تا چهره معصوم چراغ را خاموش کنیم و جز من و حیدریان و رضاداد و لاریجانی هیچکس از این موضوع خبر نداشت. ممکن است یکی بپرسد، پس می گوییم همان سنت قبلی است! زمانی که زمان پخش فرا رسید من خیلی گیج شدم که چه اتفاقی می افتد و خوشبختانه در قسمت هفتم و هشتم هیچ اتفاقی نیفتاده است که آقای مکارم شیرازی پیام تاییدیه را نوشتند و آقای لاریجانی گفتند که این پیام باید مطرح می شد. اوایل سریال و مشکلات حل شد ولی دیدم یکبار حل شد و بعدش چیکار کنم!؟

کارهای دینی متعهدانه زیاد است

پس از ساخت «دولت عشق» پیشنهادهای زیادی به من شد، به ویژه ساخت مجموعه ای درباره امام حسین (علیه السلام) و زندگی ابوطالب (علیه السلام) که بسیار مطرح شد. اما من دیگر سراغ این کار نمی روم و دو دلیل عمده دارد، اول اینکه روایت های تاریخی و مذهبی متفاوت است و اظهارنظرهای متفاوتی از سوی مردم وجود دارد و صادقانه بگویم، این اثر ناظران تاثیرگذار زیادی هم دارد. الان در بافت تاریخی سعی می شود اشتباه نشود اما از نظر شرعی و اعتقادی مشکل است.

آیا نیاز به گفتن جزئیات است؟

در همان حال فکر کردم: کدام بازیگر را به جای امام رضا بگذارم؟ زیرا این امام برای هر یک از ما تصویر زیبایی دارد و این چهره زیبا با محسوس شدن قطعا می شکند. در نتیجه به نظر من نشان دادن افراد بی گناه صلاح نیست و از طرفی در عین حال شک داشتم که صحبت از جزئیات زندگی ائمه برای افرادی که این همه علاقه دارند لازم باشد. . تقدیم!؟